तुम्हाला आनंद कसा वाटतो माहीत आहे का? खरं तर, काही न्यूरोट्रांसमीटर मूड राखण्यात आणि आनंदी वाटण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात, डोपामाइन त्यापैकी एक आहे. डोपामाइन हा एक प्रकारचा न्यूरोट्रांसमीटर आहे जो शरीरात आपोआप तयार होतो. मज्जासंस्था आणि पेशी यांच्यातील संदेश पाठवण्यासाठी शरीर त्याचा वापर करते, म्हणून त्याला ‘केमिकल मेसेंजर’ असेही म्हणतात.(Health Tips)
आपल्याला आनंद कसा वाटतो यात डोपामाइन देखील भूमिका बजावते. विचार करण्याच्या आणि योजना करण्याच्या आपल्या अद्वितीय मानवी क्षमतेचा हा एक मोठा भाग आहे. शरीरात त्याची कमतरता तुमच्या आरोग्यावर अनेक प्रकारे परिणाम करू शकते.
मेंदूतील डोपामाइन संप्रेरकाची कमतरता संपूर्ण मानसिक आरोग्य आणि आनंदाचा अनुभव बिघडू शकते. डोपामाइनची पातळी वाढवण्यास मदत करणारे विविध पूरक आणि औषधे आहेत, परंतु आरोग्य तज्ञ त्याऐवजी नैसर्गिक पद्धती निवडण्याची शिफारस करतात. यामुळे साइड इफेक्ट्सचा धोका कमी होऊ शकतो. जाणून घ्या की या मेंदूच्या रसायनाची पातळी नैसर्गिकरीत्‍या चांगली कशी ठेवता येईल?
नियमित व्यायाम करा
शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य राखण्यासाठी व्यायाम हा सर्वात प्रभावी मार्ग मानला जातो. नैसर्गिकरित्या व्यायाम करण्याची सवय डोपामाइन आणि एंडोर्फिन हार्मोन्सची पातळी वाढवण्यास मदत करते. हे हार्मोन्स मूड सुधारण्यास मदत करतात. नेहमी आनंदी राहण्यासाठी आणि चांगले आरोग्य राखण्यासाठी नियमित कसरत करा.
सूर्यप्रकाश शरीरासाठी आवश्यक आहे
पुरेसा सूर्यप्रकाश मिळणे केवळ व्हिटॅमिन डीसाठी आवश्यक नाही तर ते शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी देखील मदत करते. सूर्यप्रकाश डोपामाइन उत्तेजक म्हणून देखील ओळखला जातो, म्हणून दररोज सकाळी उन्हात चालण्याची सवय सर्वात फायदेशीर मानली जाते. अभ्यासात असे दिसून आले आहे की जे लोक घरामध्ये राहतात त्यांच्यामध्ये कालांतराने आनंदी होण्याची भावना कमी झाली आहे.
चांगले संगीत ऐका
चांगले संगीत ऐकल्याने तुम्हाला आनंदी आणि उत्साही वाटू शकते. असंख्य अभ्यासांनी संगीताच्या उपचारात्मक फायद्यांचे आणि मानसिक आरोग्यास प्रोत्साहन देण्याच्या क्षमतेचे समर्थन केले आहे. हे डोपामाइन पातळी सुधारण्यास देखील मदत करू शकते. भारतीय शास्त्रीय संगीतात असे अनेक राग आहेत जे तुमचे मन शांत करण्यात आणि आनंदाची भावना वाढवण्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकतात.
झोप खूप महत्वाची आहे
शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी पुरेशी विश्रांती आणि चांगली झोप शरीरासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. डोपामाइनची पातळी वाढवण्याचा प्रयत्न करताना, शरीराला पुरेशी विश्रांती देण्याकडे देखील लक्ष दिले पाहिजे. संशोधनात असे दिसून आले आहे की झोपेच्या कमतरतेमुळे डोपामाइन रिसेप्टर्सची कार्यक्षमता कमी होते, ज्यामुळे विविध प्रकारचे मूड विकार होऊ शकतात. प्रत्येकाने दररोज रात्री किमान 6-8 तासांची झोप घेतली पाहिजे.
