जागतिक आरोग्य दिन (World Health Day) दरवर्षी 7 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो. जागतिक आरोग्य दिन 2022 ची थीम ‘आपला ग्रह, आपले आरोग्य’ आहे. प्राथमिक आरोग्याचे 6 प्रकार आहेत, ज्यामध्ये शारीरिक, मानसिक, सामाजिक, भावनिक, पर्यावरणीय आणि आध्यात्मिक आरोग्य यांचा समावेश होतो. जर एखाद्याचे 6 प्राथमिक आरोग्य बरोबर असेल तर त्याला निरोगी म्हणतात. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या मते, प्रत्येक माणसासाठी चांगले आरोग्य खूप महत्वाचे आहे. हे मानवांना अनेक प्रकारे मदत करते, कारण निरोगी लोक जास्त काळ जगतात आणि अधिक उत्पादक असतात.
जगभरातील लाखो लोकांना अनेक भयंकर रोग (Terrible disease) ग्रासले आहेत. त्याचबरोबर आजच्या काळात अस्वास्थ्यकर जीवनशैली आणि लोकांच्या चुकीच्या खाण्यापिण्याच्या सवयींमुळे अनेक समस्या समोर येत आहेत.
या समस्यांमुळे प्रत्येक माणसाच्या शरीरात काही लक्षणे दिसू लागतात. म्हणूनच आम्ही अशी काही चिन्हे सांगत आहोत, ज्याद्वारे तुम्ही समजू शकता की तुमचे आरोग्य बिघडले आहे आणि त्यावर त्वरित लक्ष देण्याची गरज आहे.
1. नकळत वजन कमी होणे –
अमेरिकन कॅन्सर सोसायटीचे चीफ कॅन्सर कंट्रोल ऑफिसर, MD रिचर्ड वेंडर (Richard Vender) यांच्या मते, जर तुम्ही कोणताही आहार किंवा व्यायाम न बदलता 10 पौंडांपेक्षा जास्त वजन कमी केले असेल, तर त्याची चाचणी करणे आवश्यक आहे. अचानक वजन कमी झाल्यास स्वादुपिंड, पोट, अन्ननलिका किंवा फुफ्फुसाचा कर्करोग होऊ शकतो.
2. आपल्या दातांना नुकसान –
युनिव्हर्सिटी ऑफ नॉर्थ कॅरोलिना स्कूलमधील गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल (जीआय) तज्ञ एमडी इव्हान डेलॉन (Evan Delon) यांच्या मते, जे लोक वारंवार दात तोडतात त्यांना ऍसिड रिफ्लक्स होऊ शकतो. त्यातील अॅसिडमुळे दात तुटायला लागतात.
3. जोरात घोरण्याची सवय –
अनेकांना जोरात घोरण्याची सवय असते. कधीकधी घोरण्यामुळे निद्रानाश होऊ शकतो आणि ते लाजिरवाणे देखील असू शकते. पण घोरणे हे देखील लक्षण असू शकते की तुम्ही विचार करता तितके निरोगी नाही.
घोरणे (Snoring) हे स्लीप एपनिया, जास्त वजन, हृदयविकार, जीईआरडी (गॅस्ट्रोएसोफेजल रिफ्लक्स रोग) आणि स्ट्रोक यांसारख्या आरोग्याच्या अनेक परिस्थितींशी संबंधित आहे. त्यामुळे घोरण्याच्या सवयीबद्दल तुमच्या डॉक्टरांशी बोला.
4. त्वचा स्वच्छ नाही –
त्वचेवर खुणा किंवा डाग असणे हे देखील गंभीर आरोग्याचे लक्षण असू शकते. एखाद्याला पुरळ, खाज सुटत असेल तर शरीराला काही गंभीर आजारही होऊ शकतात. उदाहरणार्थ, कपाळावर पुरळ खराब जीवनशैली, कमी झोप, खराब आहार यामुळे उद्भवते. दुसरीकडे, हनुवटीच्या खाली पुरळ हे पोटाशी संबंधित समस्यांचे कारण आहे. त्यामुळे याकडेही लक्ष द्या.
5. तुमचे डोळे पांढरे नाहीत –
तज्ञांच्या मते जर कोणी निरोगी असेल तर त्याचे डोळे पांढरे (White eyes) दिसतात. परंतु जर तुमचे डोळे पिवळे दिसत असतील तर ते पित्ताशय, यकृत, स्वादुपिंड किंवा पित्त नलिकांच्या समस्यांचे लक्षण असू शकते. त्याच वेळी, लाल डोळे देखील खराब आरोग्याचे लक्षण आहेत.
6. नखे रंग –
तज्ज्ञ नखे पाहून तुमचे आरोग्य जाणून घेऊ शकतात. जर तुमच्या हात आणि पायांच्या नखांचा आकार, पोत आणि रंग सामान्य नसेल तर याचा अर्थ तुम्ही निरोगी नाही.
काही वेळा धुम्रपान आणि विशिष्ट नेलपॉलिश रंगांमुळेही नखे पिवळी होऊ शकतात. परंतु तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की नखांचा पिवळा रंग खराब रक्ताभिसरण आणि द्रवपदार्थाच्या कमतरतेमुळे होतो.
7.पोटात वारंवार गॅस –
जर एखाद्याच्या पोटात वारंवार गॅस तयार होत असेल तर त्याचे कारण म्हणजे त्याची पचनक्रिया व्यवस्थित होत नाही. दुसरीकडे, जर एखाद्याला दिवसातून 10-20 वेळा गॅस जात असेल तर त्याने त्वरित तज्ञांना दाखवावे. हे शक्य आहे की तुम्ही आहारात अशा काही पदार्थांचे सेवन करत आहात, ज्यामुळे गॅसची समस्या निर्माण होत आहे. तुम्हालाही हा त्रास होत असेल तर लगेच डॉक्टरांना भेटा.
8. तुम्ही नेहमी थकलेले असता –
शरीरात नेहमी थकवा येण्यानेही शरीरात गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. जर कोणी जास्त कॅफिनचे सेवन करत असेल किंवा चुकीची जीवनशैली फॉलो करत असेल तर तो नेहमी थकलेला राहतो. पण दुसरीकडे, कोणत्याही कारणाशिवाय नेहमी थकवा येत असेल तर तज्ञांना भेटा.
कदाचित, तुम्हाला अशी काही लक्षणे दिसत असतील, ज्यामुळे तुम्हाला थकवा येत असेल. भविष्यात ही समस्या उद्भवू नये म्हणून ही समस्या वेळीच सोडवणे आवश्यक आहे.