स्त्री असो वा पुरुष, प्रत्येकाला जाड, चमकदार, गडद आणि लहरी केस आवडतात. परंतु आजकालच्या जीवनशैलीत केस गळणे (Hair loss) ही एक सामान्य समस्या बनली आहे, ज्याचा अनेकदा स्त्री आणि पुरुष दोघांनाही त्रास होतो. ज्यांचे केस गळतात ते केस गळणे थांबवण्यासाठी शाम्पू, कंडिशनर, थेरपी, मसाज, नैसर्गिक पद्धतीं (Natural methods) चा अवलंब करतात, पण तरीही काही लोकांवर कोणताही परिणाम होत नाही.
नुकतेच एका डॉक्टरांनी हे उघड केले आहे की, केस गळणे हे तुमच्या सकाळच्या जीवनशैलीवरही बऱ्याच अंशी अवलंबून असते. खरं तर, लोक सकाळी सर्वात आधी चहा आणि कॉफी (Tea and coffee) च्या कपाने सकाळची सुरुवात करतात.
समजा सकाळी एक कप कॉफी तुम्हाला एनर्जी देऊ शकते, पण त्यामुळे केसांचे खूप नुकसान होते आणि केस फॉलो होऊ शकतो. काळ्या चहा आणि कॉफीमध्ये असलेले घटक लोहाच्या पातळीवर दबाव आणू शकतात, ज्यामुळे केस गळणे वाढते.
डॉक्टर काय म्हणतात –
इंग्लंडमधील प्रसिद्ध पोषणतज्ञ आणि डॉक्टर सारा कायत (Sarah Kayat) यांच्या मते, एका दिवसात सुमारे 100 ते 150 केस गळणे सामान्य आहे, परंतु ज्या लोकांमध्ये तणावाचे प्रमाण जास्त असते त्यांचे केस गळण्याची शक्यता जास्त असते. पण हेअर फॉलो टाळायचे असेल तर तणाव कमी करण्यासोबतच कॅफिनचे सेवनही कमी करावे लागेल.
डॉ. सारा पुढे म्हणतात, काळ्या चहा आणि कॉफीमध्ये आढळणारे टॅनिन लोहा (Tannin iron) चे शोषण रोखू शकतात, ज्यामुळे लोहाची कमतरता आणि केस गळण्याचा धोका वाढू शकतो. जर तुम्ही जास्त काळा चहा प्यालात तर त्याचे सेवन कमी करण्याचा प्रयत्न करा किंवा काळ्या चहाऐवजी ग्रीन टी पिणे चांगले.
कॉफीमध्ये सुमारे 4.6 टक्के टॅनिन असतात, तर चहामध्ये सुमारे 11.2 टक्के टॅनिन असतात. टॅनिन हे रेणू आहेत जे प्रथिनांना बांधतात आणि झाडांच्या लाकडात आणि साल, कच्ची फळे (Raw fruits) आणि वनस्पतींच्या पानांमध्ये आढळतात.
लैक्टोज असहिष्णुता असलेल्या लोकांचे केस गळतात –
केस गळणे केवळ लोहाची कमतरता असलेल्या लोकांमध्येच नाही तर ज्यांना लॅक्टोजची ऍलर्जी (Allergy to lactose) आहे, अशा लोकांमध्ये देखील आढळते. अशा परिस्थितीत लोक दुग्धजन्य पदार्थांचे प्रमाण कमी करत नाहीत आणि त्यांचे केस गळत राहतात.
म्हणून, ज्यांना लैक्टोजची ऍलर्जी आहे अशा लोकांना नेहमी केस गळणे आणि गळती रोखण्याच्या प्रक्रियेवर परिणाम करणारी उत्पादने टाळण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.
दुग्धशर्करा असहिष्णुता असलेल्या लोकांमध्ये ही उत्पादने खाल्ल्याने सोरायसिस सारख्या त्वचेच्या समस्या वाढू शकतात आणि एक्झामा, डोक्यातील कोंडा होऊ शकतो ज्यामुळे टाळूच्या आरोग्यावर परिणाम होतो.
चांगल्या केसांसाठी हेल्दी स्कॅल्प खूप महत्त्वाची असते कारण इन्फेक्शन, कोंडा, तेल इत्यादींचा केसांच्या वाढीवर परिणाम होतो. टाळूला खाज सुटली असेल, कोंडा झाला असेल, त्वचा लाल झाली असेल तर याचा अर्थ टाळूचे आरोग्य बरोबर नाही. यासाठी डॉक्टरांना भेटावे.
उत्पादनाची पातळी वाचणे महत्वाचे आहे –
डॉ.कायत म्हणाले, कोणतेही हेअर प्रोडक्ट घेताना त्याची पातळी तपासली पाहिजे की त्यात अल्कोहोल तर नाही ना? कारण यामुळे तुमचे केस खराब होऊ शकतात आणि स्कॅल्प कोरडी होऊ शकते.
हेअरस्प्रेने केसांना अजिबात स्टाइल करू नका. खरं तर, हेअरस्प्रेचा वारंवार वापर केल्याने केसांमध्ये कोंडासारखे कणांचे थर तयार होतात, ज्यामुळे केस गळू शकतात. जर तुम्ही हेअरस्प्रेने तुमचे केस स्टाइल करत असाल, तर टाळूवर कधीही स्टाइलिंग उत्पादन लावू नका आणि नुकसान टाळण्यासाठी झोपण्यापूर्वी तुमचे केस चांगले धुवा.
डॉ.कायत पुढे म्हणाले, तणाव हे केस गळण्याचे एक सामान्य कारण आहे. म्हणूनच मी तणाव कमी करण्यासाठी योग, व्यायाम, ध्यान करण्याची शिफारस करतो.
