Card Tokenization : तुम्ही वेबसाइट किंवा व्यापार्‍यासोबत ऑनलाइन खरेदी (Online Shopping) करता तेव्हा तुमचे तपशील त्यांच्याकडे सेव्ह केले जातात, ज्याचा हॅकर्सकडून गैरवापर होऊ शकतो. आरबीआयचे हे टोकनायझेशन फॉर्म्युला आपल्याला या फसवणुकीपासून वाचवण्यासाठी आहे. जाणून घ्या कार्ड टोकेनाइजेशनचे फायदे.
कार्ड टोकनायझेशन म्हणजे काय?
टोकनायझेशन ही एक प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये ऑनलाइन पेमेंटच्या वेळी डेबिट किंवा क्रेडिट कार्डमधील संवेदनशील डेटा (Data) गैर-संवेदनशील डेटामध्ये रूपांतरित केला जातो. संवेदनशील डेटामध्ये तुमचा 16 अंकी प्लास्टिक कार्ड नंबर, नाव, कालबाह्यता तारीख आणि कोड समाविष्ट असतो. या प्रक्रियेअंतर्गत, ते एका अद्वितीय पर्यायी कार्ड नंबरमध्ये रूपांतरित केले जातात, याला टोकन म्हणतात. या टोकनसह, ग्राहक कोणत्याही तृतीय पक्ष अॅप किंवा वेबसाइटवरून संपर्करहित पेमेंट करू शकतो.
टोकनायझेशन का आवश्यक आहे?
जेव्हा तुम्ही वेबसाइट किंवा व्यापार्‍यासोबत ऑनलाइन खरेदी करण्यासाठी तुमचे डेबिट किंवा क्रेडिट कार्ड वापरता, तेव्हा तुमच्‍या कार्डचे तपशील सहसा व्‍यापारीकडे जतन केले जातात.
अशा परिस्थितीत, जर काही कारणास्तव व्यापाऱ्याची वेबसाइट हॅक झाली आणि हे तपशील हॅकरच्या (Hackers) हाती लागले, तर ग्राहकांना त्रास होईल. याचे निराकरण करण्यासाठी, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाला टोकनीकरण अनिवार्य करायचे आहे. यानंतर कार्डच्या सुरक्षेची जबाबदारी व्यापाऱ्यांची नसून बँक आणि प्रोसेसरवर असेल.
कार्ड टोकनायझेशन कसे कार्य करते?
टोकनायझेशनच्या (Card Tokenization) प्रक्रियेत, ग्राहकाचा संवेदनशील डेटा एका-वेळच्या अल्फान्यूमेरिक आयडीमध्ये रूपांतरित केला जातो. त्याचे स्वतःचे कोणतेही मूल्य नाही किंवा खात्याच्या मालकाशी त्याचा संबंध नाही असे म्हणता येईल. यादृच्छिकपणे व्युत्पन्न केलेल्या टोकनचा वापर ग्राहकाच्या क्रेडिट किंवा डेबिट कार्डशी संबंधित माहिती सुरक्षितपणे प्रसारित करण्यासाठी केला जातो.
हे टोकन ग्राहकांबद्दल कोणतीही संवेदनशील माहिती ठेवत नाही. हे बँकेला नकाशाप्रमाणे सांगते की या ग्राहकाची संवेदनशील माहिती त्यांच्या सिस्टममध्ये कुठे साठवली जाते. हे टोकन उलट करता येत नाहीत. या टोकनला व्यापार्‍याच्या प्रणालीशिवाय कोणतेही मूल्य नाही.
